CENGİZ AYTMATOV – BEYAZ GEMİ

MERHABALAR;

KİTAPLARIM OLMADAN ASLA'NIN SEVGİLİ TAKİPÇİLERİ...

“İki masalı vardı onun. Biri kendisinindi, bu masalı kimse bilmezdi. Ötekini ise ona dedesi anlatmıştı. Sonra ikisi de yok olup gitti. Şimdi anlatacaklarımız bununla ilgilidir.” ( Sayfa 5, Kitaba başlarken…)

Aytmatov denince çoğumuzun aklına "SELVİ BOYLUM AL YAZMALIM" gelir. Bir filmde karakterlerin biri diğerine "BEYAZ GEMİ"yi hediye ettiğinden beri merak ettiğim kitaplardan biridir; Beyaz Gemi. Geçtiğimiz günlerde okul kitaplığına hediye gelen kitapların içerinde görünce bu güzelliği ilk okuyan ben olmak istedim. Kitap kolisinde bu güzellikle karşılaşmak beklenmeyen bir armağan gibiydi.Okuduğum ilk Cengiz Aytmatov kitabıydı. Bu keyifli okumayı paylaşmak istiyorum sizlerle...

ARKA  KAPAK

İyi yürekli dedesinin himayesine terk edilmiş küçük oğlan balık olmayı, böylece Isık-Göl’de yavaşça seyreden beyaz gemiye ulaşmayı düşler. Gemide hiç görmediği babası vardır; çocuğun yanı başındaysa engin ve korkutucu bir orman... Dedesi hamarat Momun küçük torununa kimsesiz çocukların ve ormanın koruyucusu Boynuzlu Geyik Ana’nın masalını anlatır durmadan. Boynuzlu Geyik Ana ormanın içinden elbette çıkıp gelecektir; gelişiyle insan gaddarlığının bütün gerçekliğini gözler önüne sererek…

 “Dedemin daha bir nice masalı vardır! Kimi üzücüdür, kimisi acıklı, insan dinledikçe gözleri yaşarır. Ama ben bunlardan en çok Boynuzlu Geyik Ana masalını severim. […] Bu masalı sen de biliyor musun, baba? Dedem masalda anlatılanların hepsinin doğru olduğunu söylüyor. Bir zamanlar olmuş bu şeyler. Biz hepimiz Boynuzlu Geyik Ana'nın çocuklarıymışız.”

ÖZET

Roman annesi ve babası ayrılınca dedesi tarafından büyütülen yedi yaşını doldurmuş, sekizine basmakta olan bir çocuğun gözünden dünyayı anlatmaktadır. Isık –gölü kıyısında San-Taş vadisinde korucuların evlerin bulunduğu orman kenarında yaşamaktadır kahramanımız.  Burada topu topu üç ev vardır. Dedenin ikinci eşi olan nine ile dedeyle yaşamaktadır küçük çocuk.

“Peygamber olan peygamberliğini bilmez ki! O da hepimiz gibi insandır. Yalnız haydutlar bilirler haydutluklarını.” (Sayfa 45)

İkinci evde dedenin kızı Bekey teyze ile damadı Orozkul yaşamaktadır. Orozkul orman işçilerinin amiri konumundadır. Aynı zamanda Momun’un kızı ile evlidir. Çocuğu olmayan Orozkul, içki içip, eşini sürekli dövmektedir. Momun ise buna seslenememektedir; çünkü Orozkul'un yanında çalışmaktadır. Yaşlı olduğu için bu saatten sonra başka yere gitmeye cesareti yoktur. Aynı zamanda nine de Momun’a engel olmaktadır. Üçüncü evde Seydahmet ve karısı bebekleriyle yaşamaktadırlar. 

“Avunduğum başka bir şey daha var: İnsanın çocuksu, temiz vicdanı tohumun içindeki öz gibidir. Bu öz olmadan hiçbir tohum gelişemez ve bizleri ileride ne beklerse beklesin, insanlar da yaşadıkça hak,doğruluk denen bir şey de var olacaktır.” (Sayfa 182, Kitabı bitirirken;)

Dedesinin anlattığı masallarla büyüyen çocuğun hayal dünyası oldukça zengindir. Sürekli hayaller kurar. Kendince isim verdiği kayalarla konuşur. Dedesinin dürbününü eline alıp çevreyi seyredip düşünür. Dürbününden sonra en yakın arkadaşı dedesinin kaptıkaçtı çerçisinden aldığı okul çantası olur. 

Özellikle,  çocuk Boynuzlu Geyik Ana masalını çok sevmektedir. Aynı zamanda dedesiyle birlikte bu masala inanmaktadır. 

Dedesinin yaptığı gölün sığ bölümünde taşlarla çevirdiği havuzda yüzen çocuk balık olmayı istemekte ve böylece Isık Göl'deki Beyaz Gemiye ve hayalindeki babasına kavuşacağı günü düşlemektedir. Düşlerinde babasıyla konuşmaktadır.

"Merhaba Beyaz Gemi, ben geldim!"

DEVAMI KİTABIMIZDA....

KİTAPTAN NOTLAR

Kitabı kapattığımda içimde biriken, üzüntü, acıma, öfke gibi duygulara engel olamadım. Kitaptaki çocuğa sıkı sıkı sarılmak istedim.  İyi ki öğretmenim, iyi ki sıkı sıkı sarıldığım çocuklarım var. Kitabın duygusallığıyla kiminin gözlerinin ışığında, kiminin kurduğu hayallerde gördüm roman çocuğunu.  Derinden hissettim bekleyişini, çaresizliğini.

Yazarı ilk defa okumakta birlikte yazarın kahramanın başından geçenleri okuyucuya hissettirme gücü beni etkiledi. Koşarken çocuklar birlikte nefes nefese kalıyorsunuz, inandığı değerler yıkılıp gidince, onunla yıkılıyorsunuz. Muhteşem bir anlatım olmuş bence. 

Yazarın geçmiş ile gelecek arasında masal yardımıyla köprü kurması da çok güzel olmuş. Dedemin de anlattığı bir masal vardı. bazen hatırlarım. o geldi aklıma .Kısacası kitap yüreğime dokundu. 

Bu ayki alışverişime yazarın kitaplarından eklemek niyetindeyim. Önerileri olanlar varsa; paylaşırlarsa sevinirim…

YENİ KİTAPLARLA GÖRÜŞMEK ÜZERE…

SEVGİLER...