ELİF ŞAFAK - BABA VE PİÇ

MERHABALAR SEVGİLİ KİTAPLARIM OLMADAN ASLA TAKİPÇİLERİ...




Bu hafta paylaşmak istediğim kitap ELİF ŞAFAK'IN "BABA VE PİÇ"i
Romanımız Kazancı ailesinin en küçük kızı Zeliha’nın kürtaj olmaya gitmesiyle başlıyor. Zeliha’nın bebeği aldırmayıp doğurmasıyla “Asya” dünyaya geliyor.. Asya’nın babasıyla ilgili Zeliha dışında kimse bilmemektedir. Banu Teyze hariç.. Banu teyze gerçeği cinlerinden kötü huylu olanı “Ağulu bey” den öğrenmiştir. Ancak kız kardeşine bile bu geçeği bildiğini açıklamaz. 

Amerikalı genç kadın Rose, ABD'de Ermeni kökenli bir Amerikalı ile evlenmiş bir de çocuk sahibi olmuştur. Ancak evliliğini çocuk da kurtaramamış ve boşanmıştır.  Rose’nin eski eşi Barsam’ın aile büyükleri  tehcir sonrasında Türkiye'den ABD'ye göç etmiştir.  Barsam ve Rose’nin Armanuş adını verdikleri bir de kızları vadır. Rose Ermeni ailenin aşırı baskı ve müdahalesi nedeniyle eşinden boşanmıştır. Eşinden boşandıktan sonra kızına eski ailesinin verdiği isimle değil de “AMY” ismiyle seslenir.

Boşanmayı hazmedemeyen ve eşinin ailesinden (Çakmakçıyan sülalesinden) nefret eden Rose için onlardan en iyi intikam alma yolu bir Bir Türkle beraber olmaktır. Bu sıralarda Rose'nin karşısına bir tesadüf eseri Kazancı ailesinin biricik oğulları Mustafa çıkar. Mustafa ABD'de yalnız yaşayan, içe kapanık bir jeologdur. Rose ile evlenir.

Rose’nin kızı Armanuş bebeklikten genç kızlığa kadar olan sürede hem annesinin yanında, hem de babasının aile ortamında yaşayarak, iki ailenin birbirinden farklı ve görüşleri ile ve değer yargılarıyla büyür.  Aslında Armanuş için büyük sorun her iki tarafın da gösterdiği aşırı ilgidir. Bu ortamda büyüyen Armanuş kendi değer yargılarını ve kişiliğini bulmakta zorlanır.  Köklerini bulmak üzere İstanbul’a gelmeye karar verir. Burada üvey babasının ailesinin evinde kalacak, büyük annesi Şuşan’ın yaşadığı konağı bulup onu mutlu edecektir. Ama İstanbul’a gelişini herkesten - “Anuş ağacı” adlı sitedeki arkadaşları hariç – saklayacaktır.

Armanuş’un yanlarına geldiği Kazancı ailesi bir köşkte yaşayan 7 kadından oluşmaktadır. Asi,dişi ve çılgın Zeliha; psikolojik problemleri olan, “kaçık“ Feride; yaşadığı onca olayın hıncını ailesinden ve öğrencilerinden çıkaran Tarih öğretmeni Cevriye; cinlerle iletişim kuran Banu, Zeliha, Cevriye, Feride Banu ve Mustafa’nın annesi Gülsüm Nine, Gülsüm Ninenin üvey kayınvalidesi Cicianne, köşkün en genci, kitabın “piç”i, Asya. Kazancı ailesi “erkek”leri lanetli bir aile olduğu ve erkekleri yaşlanamadan öldükleri için tek erkek evlatları Mustafa’yı lanetten korumak için tüm imkanlarını seferber ederek Amerika’ya yollamışlardır. Mustafa okumak için gittiği Amerika’dan yirmi yıl sonra dönecektir. 

İstanbul'da üvey babasının ailesi Armanuş’u büyük bir sevgi ve ilgiyle karşılar. Ailenin en küçüğü Asya Armanuş’la yaşıttır. Armanuş İstanbul'da bulunduğu kısa süre içinde Ermenilerin tehcir olayını çok dramatik şekillerde ve her fırsatta gündeme getirir. Bu durum onu geçmişe saplanmış bir kişi olarak gösterir. Asya ve Armanuş birlikte Istanbul'u dolaşır, Armanuş'un ninesinin anılarda kalan evini ararlar.

Ama başarılı olamazlar. Bu arada iki genç kız yakınlaşır ve iki iyi arkadaş olurlar.  Tabi ki tatsız olaylar da olur. Asya’nın Armanuş’u cafe Kundera’ya götürdüğü gün tehcir ile ilgili konuşmalar arkadaş grubu arasında tartışma olur. 

Armanuş’un İstanbul’da olduğu esnada Babaannesi Şuşan’ın ölmesi üzerine Kızına ulaşamayan babası Barsam’ın annesini aramasıyla gerçek ortaya çıkar. Rose’nin kocası Mustafa çok istekli olmasa da Türkiye’ye karısıyla birlikte gelmek zorunda kalır. Mustafa gelişlerinin 3. Günü vefat eder.

KİTAPTAN NOTLAR

Romanımızın karakterleri birbirinden farklı ve zıt gibi görünen, ancak bir çok benzerlikleri de olan iki ana aileden geliyor. Türk Kazancı ve Ermeni Çakmakçiyan aileleri. Bu ailelerin yaşamları ile ilgili ayrıntılara baktığımda Ermeni bir aile ile Türk bir ailenin ne kadar çok benzediklerini fark ettim.

Her bölümün başlığı bir “yiyecek” ismi olması başlangıçta bana garip gelmişti . Fakat kitabın içerisinde verilen “AŞURE” tarifini okuduğumda bu isimlerin boşa verilmediğini anlamış oldum.  Bölümler  birleştiğinde “AŞURE” yi oluşturuyorlardı.

Kitabın 155. Sayfasında Zeliha’nın Ağabey’inin gelişiyle ilgili diğerleri gibi sevinmeyişinde bir aksilik sezmiştim.. ve tahminlerim doğru çıktı. Keşke daha fazla merak edebilseydim..

Romandaki Gülsüm Nine’nin eşi Levent kazancı’nın onu küçükken terk edip giden annesinin Şuşan Çakmakçıyan olması bu kadar tesadüf biraz fazla olsa da  ilginç bir ayrıntıydı. Bu şekilde Armanuş ve Asya kuzen oluyorlar çünkü. 

Kitaptaki en önemli ayrıntıların Asya’nın babasının kim olduğu ve Şuşan Çakmakçıyan’ın aileyle bağlantısının Banu Teyze’nin cinlerinden kötü olanı Ağulu bey tarafından açıklanması da ayrıca kitabın ilginç detayları..  

Not: Elif Şafak görseli alıntıdır.